Co robi ortodonta? Na wizytę do lekarza ortodonty zazwyczaj kieruje nas stomatolog, który zauważy jakiekolwiek wady zgryzu, wstępnie je diagnozując. Coraz częściej pacjentami gabinetów ortodontycznych zostają nie tylko małe dzieci, lecz również dorosłe osoby. Czym zajmuje się ortodonta i kiedy należy się do niego udać?
Ortodoncja jako specjalizacja stomatologii
Do kompetencji ortodonty należy przede wszystkim diagnozowanie oraz leczenie wad zgryzu u osób w różnym wieku. Niemniej jednak wiele osób zapomina o tym, że jest to przede wszystkim lekarz stomatolog, tyle że z konkretną specjalizacją. Aby zostać ortodontą, należy w pierwszej kolejności ukończyć studia na kierunku lekarsko-dentystycznym, a następnie uzyskać prawo do wykonywania zawodu. W dalszej kolejności lekarz może zrobić specjalizację właśnie z zakresu ortodoncji. Jako że jest on dentystą, ma również prawo leczyć ubytki oraz przejmować inne obowiązki związane z pracą stomatologa. W polskiej praktyce przyjęło się jednak, że ortodonta nie leczy ubytków, a właśnie wady zgryzu. Powodem jest przede wszystkim mała liczba specjalistów i rosnące zapotrzebowania na ich usługi.
Jak wygląda wizyta u lekarza ortodonty?
Na pierwszą wizytę u lekarza ortodonty zazwyczaj kieruje nas stomatolog. Zauważa on, że nasz zgryz jest nierówny, dlatego proponuje konsultację ze specjalistą – ortodonta.. W niektórych przypadkach sami jesteśmy w stanie zauważyć pewne nieprawidłowości, z którymi warto zgłosić się do ortodonty. Pierwsza wizyta sprowadza się do zebrania wywiadu medycznego oraz wstępnych oględzin szczęki. Ortodonta, aby postawić pełną diagnozę, najczęściej musi wykonać dodatkowe badania, na przykład zdjęcie RTG. Po postawieniu diagnozy, lekarz proponuje pacjentowi dostępne formy leczenia. Zazwyczaj wiążą się one z założeniem odpowiedniego aparatu bądź noszeniem aparatu ortodontycznego wyjmowanego, niemniej jednak w niektórych przypadkach konieczna jest jedynie dalsza obserwacja. Pacjenci, którzy zdecydują się na leczenie ortodontyczne, będą musieli stawiać się na wizytach kontrolnych. To kolejne po postawieniu diagnozy oraz wybieraniu form leczenie, zadanie lekarza. Kontroluje on, czy dobrana metoda rzeczywiście spełnia swoją rolę oraz daje pożądane efekty. Ortodonta często posiłkuje się dodatkowymi badaniami, może też korzystać z pomocy specjalistów, na przykład chirurga szczękowego. Po zakończeniu leczenia ortodonta podsumowuje jego efekty, jednocześnie dając pacjentowi wskazówki dotyczące dalszego postępowania. Najczęściej konieczne jest dalsze odbywanie wizyt kontrolnych, jednak mają one miejsce nieco rzadziej, na przykład raz w roku.
Inne zadania ortodonty
Ortodonta w wielu przypadkach ściśle współpracuje ze specjalistami z branży – lekarzami stomatologami, chirurgami szczękowymi czy medykami specjalizującymi się w leczeniu chorób dziąseł. Zadaniem ortodonty jest nie tylko dobór formy leczenia, lecz również efektywne jego wdrożenie, na przykład poprzez zastosowanie właściwego aparatu. Do innych zadań ortodonty należy prowadzenie dokumentacji medycznej pacjenta oraz wypisywanie skierowań, na przykład na dalsze badania czy konsultacje specjalistyczne. Co istotne, lekarz zajmuje się również edukowaniem w zakresie dbania o prawidłową higienę jamy ustnej w okresie leczenia, a także po jego zakończeniu. Współpracuje z przedstawicielami handlowymi z branży medycznej, zaznajamiając się z nowoczesnymi sprzętami czy aparatami. Ortodonta przez cały czas musi doskonalić swoją wiedzę, uczestnicząc w różnego rodzaju szkoleniach czy kursach zawodowych. Odbywają się one nie tylko w kraju, ale również zagranicą, gdzie ortodoncja rozwija się prężniej. Ortodonta może też leczyć ubytki czy przeprowadzać zabiegi profilaktyczne z zakresu higieny jamy ustnej. Niemniej jednak w polskiej praktyce zazwyczaj tego nie robi – zajmuje się głównie diagnozowaniem i leczeniem wad zgryzu. Tymczasem problemy natury stricte stomatologicznej pozostają w gestii dentystów.
Kiedy należy udać się do ortodonty?
Ortodonci w Polsce najczęściej przyjmują pacjentów prywatnie. Leczenie refundowane przez NFZ obejmuje wyłącznie dzieci – aby skorzystać z tego typu usługi, potrzebne będzie skierowanie. Natomiast na wizytę prywatną można udać się bez niego. Jak wspomniano, większość pacjentów trafia do ortodonty z polecenia lekarza stomatologa, jednak możemy również udać się na nią we własnym zakresie, nie odbywając wcześniejszej konsultacji. W Polsce leczenie wad zgryzu wciąż nie jest jeszcze bardzo popularne, choć z roku na rok coraz więcej osób korzysta z pomocy specjalisty. Ortodonci zajmują się nie tylko leczeniem, lecz również jego promowaniem w społeczeństwie. Nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, jak ważny jest prosty zgryz, i to nie tylko w kontekście estetycznym. Dzięki niemu łatwiej dbać o higienę, co zapobiega chorobom zębów oraz dziąseł. Rola ortodonty w stomatologii jest więc dosyć szeroka, czego nie wszyscy mamy świadomość. Jednocześnie w Polsce zawód ten wciąż nie jest jeszcze bardzo popularny, a my nie zawsze czujemy potrzebę, aby walczyć z krzywym zgryzem. Warto zmienić spojrzenie na ten temat, zadbać o korektę zgryzu i cieszyć się pięknym uśmiechem.